Οι Ίνκας δημιούργησαν την μεγαλύτερη αμερικανική Αυτοκρατορία. Προς το τέλος του 14ου αιώνα,η αυτοκρατορία άρχισε να επεκτείνεται από την αρχική της περιοχή προς την περιοχή Cuzco, που βρίσκεται στη Νότια Αμερική. Σταμάτησε όμως απότομα με την ισπανική επιδρομή κατευθυνόμενη από τον Francisco Pizarro το 1532.
Οι Ίνκας ονόμασαν την επικράτεια τους Tawantinsuyu,που στη γλώσσα Quechua,την γλώσσα των Ίνκας σημαίνει «Τα τέσσερα μέρη». Μια επικράτεια,με ποικίλα εδάφη και κλίματα, που καταλάμβανε μια μεγάλη ερημική έκταση εδάφους, διακεκομένη από πλούσιες δεντροστοιχίες, οι ψηλές κορυφές και οι βαθιές εύφορες κοιλάδες των Ανδεων και οι κορυφές των βουνών του τροπικού δάσους της Ανατολής.Ο όρος Ίνκας δείχνει τον καθοδηγητή, τον ηγέτη καθώς επίσης και τον λαό της κοιλάδας του Κούζκο, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Αυτό βέβαια χρησιμεύει μερικές φορές,για να δείξουν όλους τους λαούς συμπεριλαμβανομένους στο Tawantinsuyu,χωρίς όμως να είναι σωστό.
Η γλώσσα κέτσουα
Η πλειοψηφία των δώδεκα μικρών βασιλείων διατηρούσαν την ταυτότητά τους ακόμα κι αν ήταν συνδεδεμένοι πολιτικά και οικονομικά με τους Ίνκας.Η Quechua ήταν η επίσημη γλώσσα και την χρησιμοποιούσαν οι περισσότερες κοινότητες μέχρι την άφιξη των Ισπανών, αλλά υπήρχαν τουλάχιστον είκοσι τοπικές διάλεκτοι στα περισσότερα μέρη της αυτοκρατορίας.
Η λάμψη του Πολιτισμού
Όταν οι Ισπανοί έφθασαν στο Περού το 1532, οι Ίνκας είχαν εγκαταστήσει την κυριαρχία τους στην άνω χώρα και στα πεδινά παράλια των Ανδεων. Η Αυτοκρατορία τους απλωνόταν από το Κούσκο ως την Κολομβία στο βορρά και ως τη Χιλή και την Αργεντινή στο νότο.Η λάμψη του πολιτισμού τους άγγιζε τον Παναμά και έφθανε ως τις μακρινές παραλίες του Ατλαντικού στη Βραζιλία, με τη μορφή χάλκινων εργαλείων ή χρυσών και ασημένιων κοσμημάτων, που μεταφέρονταν από φυλή σε φυλή μέσα στο δάσος του Αμαζονίου.Από όλη τη νότια Αμερική, που ζούσε ακόμη στη λίθινη εποχή, μόνο η Γη του Πυρός ξέφευγε από τη γοητεία του μεγαλείου των Ίνκας, που έμελλε να γεννήσει το μύθο του «El Dorado» όταν οι Ευρωπαίοι υπέστησαν τη γοητεία αυτή με τη σειρά τους.
Η προέλευση των Ίνκας
Εν τούτοις, η προέλευση των Ίνκας ήταν σκοτεινή και αρχικά συνάντησαν δυσκολίες σε μια περιοχή, όπου έζησαν για πολύ καιρό ως παρείσακτοι. Η επέκταση τους δεν άρχισε παρά στα μέσα του 12ου αιώνα, στη βασιλεία του Pachacuti ένατου μονάρχη του Cuzco.Όσο και αν η επέκταση αυτή ήταν όψιμη, τους εξασφάλισε γρήγορα την κληρονομιά μιας πολιτισμικής παράδοσης για την οποία πολλοί λαοί είχαν συμβάλει στο πέρασμα αρκετών χιλιετιών, ώστε να σφυρηλατηθεί και να εμπλουτισθεί.
Οι Ίνκας ανέπτυξαν ένα υψηλά λειτουργικό στιλ δημόσιας αρχιτεκτονικής που την διακρίνουμε κυρίως από τις προχωρημένες τεχνικές οικονομικοτεχνικής μελέτης και χτισίματος από πέτρες. Το σχέδιο των πόλεών τους ήταν βασισμένο σε ένα σύστημα με κεντρικές λεωφόρους που διασταυρώνονταν με άλλους μικρότερους δρόμους που κατέληγαν σε μια ανοιχτή πλατεία περιτρυγυρισμένη από δημοτικά κτίρια και ναούς.Τα κτίρια είχαν έναν μόνο όροφο από άψογες πέτρες,επίσης χρησιμοποιούσαν τούβλα και άχυρα στις περιοχές κοντά στην ακτή.Για την κατασκευή των μνημείων όπως για παράδειγμα το κάστρο Sacchuaman κοντά στο Cuzco,συμπαγής όγκος πολυγωνικών μασίφ ήταν αρμονισμένα με μια καταπληκτική ακρίβεια. Στις ορεινές περιοχές,όπως το θεαματικό φρούριο που βρίσκεται στο Machu Picchu, η αρχιτεκτονική των Ίνκας αντανακλά τις έξυπνες προσαρμογές του φυσικού ανάγλυφου.
Η Θρησκεία
Η θρησκεία του κράτους ήταν βασισμένη στην λατρεία του Ήλιου.Οι αυτοκράτορες Ίνκας θεωρούνταν οι απόγονοι του Θεού Ήλιου και λατρεύονταν σαν θεότητες. Ο χρυσός,το σύμβολο του Ήλιου,ήταν εξαιρετικά εκμεταλλεύσιμος για να τον χρησιμοποιούν οι ηγέτες και τα μέλη της αφρόκρεμας, όχι τόσο σαν αντάλλαγμα αλλά κυρίως για εθιμοτυπικούς και διακοσμητικούς σκοπούς. Η θρησκεία κυριαρχούσε σε όλη την πολιτική δομή.Μετά τον ναό του Ήλιου στο κέντρο του Cuzco, θα μπορούσαμε να χαράξουμε φανταστικές γραμμές προς τους τόπους λατρείας των διαφόρων κοινωνικών τάξεων της πόλης.Οι θρησκευτικές πρακτικές αφορούσαν χρησμούς,θυσίες ως προσφορά, θρησκευτικούς φόβους και δημόσιες εξομολογήσεις. Ένας ετήσιος κύκλος θρησκευτικών γιορτών ήταν στο ημερολόγιο των Ίνκας, εξαιρετικά ακριβής, όπως η γεωργική χρονιά.
Η εποχή προ- Ίνκας
Οι πρώτοι κάτοικοι του Περού ήταν κυνηγοί νομάδες που κατοικούσαν σε σπήλαια στις περιοχές της περουβιανής ακτής.Η πιο παλιά τοποθεσία,το σπήλαιο χρονολογείται το 12000πΧ. Το βαμβάκι,το καλαμπόκι τα φασόλια και οι πιπεριές καλλιεργούνταν μετά το 4000 π.Χ.Αργότερα,οι πιο προοδευτικοί πολιτισμοί όπως οι Chavin ανέπτυξαν το ψάρεμα,την γεωργία και την θρησκεία στην χώρα. Περίπου το 300 π.Χ. εξαφανίστηκαν με ανεξήγητο τρόπο αλλά μετά μέσα στους αιώνες πολλοί άλλοι πολιτισμοί, οι Nazca έγιναν πολύ σημαντικοί.
ΜΑΤΣΟΥ ΠΙΤΣΟΥ
Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου είναι το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκας. Το Μάτσου Πίτσου κηρύχθηκε ως Περιοχή Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 1983. Είναι επίσης ένα από τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου . Το Μάτσου Πίτσου σημαίνει «αρχαίο βουνό». Βρίσκεται σε υψόμετρο 2700 μέτρων στη Σιέρα Βιλκαμπάμπα, στην αριστερή όχθη του παραπόταμου του Βιλκανότα, Ουρουμπάμπα..Η αρχιτεκτονική της Μάτσου Πίτσου εμφανίζεται ενοποιημένη με το φυσικό περιβάλλον σύμφωνα με τις συνήθειες των Ίνκα. |
Αξιόλογη όσο και μυστηριώδης είναι και η επεξεργασία που έκαναν στις πέτρες και ειδικά στις μονολιθικές, που έχουν υποστεί μια τέλεια λείανση, που θα απαιτούσε εργαλεία προηγμένης τεχνολογίας, που όμως δεν έχουν βρεθεί ακόμη.Τα εργαλεία που αποδεδειγμένα χρησιμοποιούσαν είναι το πέτρινο σφυρί, το χάλκινο ψαλίδι, το χάλκινο τσεκούρι και μια τσιμπίδα από φτερά.Ο γρανίτης που χρησιμοποιήθηκε ήταν πιθανό στυλβωμένα με τη χρήση άμμου.Τα υπέροχα κτίρια ναοί,οικίες,μνημεία της Μάτσου Πίτσου περιβάλλονται από γκρεμούς και τοίχους που παρείχαν ασφάλεια. Η πραγματικότητα είναι ότι το Μάτσου Πίτσου χτίστηκε το 1460 και χρησίμευε ως αστρονομικό παρατηρητήριο με αρχείο χρονολόγησης, λατρευτικό κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των βασιλέων. Στο Μάτσου Πίτσου προσδιορίζονται δυο οικοδομικές φάσεις, η πρώτη του 1460 επί της βασιλείας του Ίνκα Πατσακούτι και η δεύτερη του 1530, του Μάνκο Ίνκα.
|